Recordaantal wegloopdossiers

Child Focus behandelde in 2017 1.151 wegloopdossiers zowel preventieve als effectieve. Dat is 10% méér dan het gemiddelde cijfer van de 4 voorgaande jaren. In werkelijkheid blijft het aantal effectieve weglopers stabiel (899 in 2017). 137 kinderen liepen meermaals weg, 2 tot 11 keer. Het gaat dan heel vaak om kinderen die in voorzieningen verblijven. Bovendien, en dat is dan verheugend, is het aantal ‘preventieve dossiers’ groter dan ooit. In 36 gevallen belden wanhopige jongeren of hun ouders om goede raad die het weglopen zou kunnen vermijden. Dit is nagenoeg een verdubbeling t.o.v. voorgaande jaren.

Meer en moeilijkere dossiers inzake internationale kinderontvoeringen door ouders

Waar we tot vorig jaar vooral een positieve evolutie zagen, zowel qua aantal zaken van internationale kinderontvoering en als inzake het aandeel zaken met gunstige afloop, ging het in 2017 de slechte kant op. We telden beduidend meer effectieve ontvoeringen dan voorgaand jaar (257 t.o.v. 217 in 2016 – lopende én nieuwe dossiers). Bovendien is het zorgwekkend dat slechts in een derde van de effectieve ontvoeringen een oplossing gevonden werd, waar dat voorgaande jaren nog in nagenoeg de helft van de gevallen zo was. Het gaat meestal om erg jonge kinderen: 54% is jonger dan zes, 14% is nog een baby.

Samen met de UA en met twee buitenlandse zusterorganisaties, voerden we vorig jaar een onderzoek naar het welzijn van betrokken kinderen. Het blijkt dat wat de omstandigheden van de ontvoering ook zijn, kinderen en jongeren het levensbelangrijk vinden om contact met beide ouders te blijven behouden. Verder klagen ze vaak over een gebrek aan communicatie, en over een gebrek aan kennis over de procedures, genomen beslissingen, en de redenen ervoor.

Vermiste niet-begeleide minderjarige vluchtelingen

Lang niet alle in België verdwenen NBMV’s worden bij Child Focus aangemeld. In 2017 kreeg Child Focus 119 nieuwe meldingen van NBMV’s die spoorloos verdwenen. Daarnaast werden nog 98 zaken uit voorgaande jaren gevolgd. Slechts één op drie van de behandelde dossiers kon worden gesloten. De drie belangrijkste redenen tot sluiting zijn dat het kind uit zichzelf terugkeerde, dat het door de politie of een derde werd teruggevonden, of dat de Dienst Vreemdelingenzaken ons informeerde dat het kind in het buitenland werd gelokaliseerd. In 53% van de door Child Focus behandelde zaken is het kind 15 jaar of jonger. In vijf op zes gevallen gaat het om jongens.

Prostitutie van minderjarigen: onderschatte realiteit

In 2017 opende Child Focus 42 nieuwe dossiers inzake effectieve of zeer vermoedelijke prostitutie van minderjarigen. In 40 van de 42 gevallen gaat het om een vrouwelijk slachtoffer, meestal tussen 14 en 17 jaar. In 28 gevallen is er aantoonbaar een tienerpooier in het spel. Het gaat dan haast altijd om meisjes die in de jeugdhulp zitten en een waaier van problemen met zich meedragen. Child Focus pleit ervoor deze meisjes niet als probleemjongeren te beschouwen, maar altijd als slachtoffer van mensenhandel. In de loop van 2017 lanceerden we de website stoptienerpooiers.be.

Seksuele misbruikbeelden van kinderen

Child Focus ontving in 2017 via www.misbruikbeelden.be 746 meldingen van vermoedelijke kinderporno. Het voorgaand jaar (mei 2016) werd een uitzondering op de strafwet gestemd, waardoor onder bepaalde voorwaarden bepaalde personeelsleden van Child Focus meldingen van vermoedelijke kinderporno kunnen openen en analyseren. In juli 2017 werd het bijhorend samenwerkingsakkoord met politie en justitie getekend, en in september 2017 gingen we met de nieuwe werkwijze van start. Voortaan worden de meldingen verrijkt met informatie aan de politie doorgegeven, en in geval van hosting in het buitenland bovendien aan het betrokken INHOPE-lid dat op haar beurt met de lokale politiediensten samenwerkt.

In november 2017 lanceerden we een virale sensibiliseringscampagne om www.misbruikbeelden.be opnieuw te promoten. Tegelijkertijd voerden we op specifieke plaatsen op het dark web campagne om mensen met pedofiele neigingen aan te zetten hulp te zoeken. Want telkens wanneer deze mensen hulp zoeken i.p.v. tot misbruik over te gaan redden we kinderen. Aan Vlaamse kant verwezen we naar Stopitnow.be, aan Franstalige kant naar het EPCP-team (Evaluation et Prise en Charge de Paraphilies) van het CHU van Charleroi. Het bijhorende filmpje op het dark web werd op één week tijd liefst 11.470 gedownload.

Veiligheid op internet

In 2017 ontving Child Focus 135 hulpvragen inzake problematische sexting. Dit cijfer is een lichte stijging t.o.v. 2016. De meeste vragen komen van ouders of leerkrachten, maar verheugend is dat het aantal jongeren dat zelf contact opneemt steeg van 13% in 2016 tot 22% in 2017. We moedigen dat aan, met o.m. aan Vlaamse kant het confronterend theaterstuk Sex Thing, dat reeds 150 keer werd opgevoerd, en met de Franstalige tegenhanger #VU , die op 23 mei 2018 in première gaat.

We openden 43 dossiers over online grooming, waarbij een minderjarige benaderd wordt door een volwassene met seksuele bedoelingen. Waren in 2016 75% van de slachtoffers meisjes, dan daalde dit aandeel tot 60% in 2017. Jongens worden dus niet gespaard.

We ontvingen 39 hulpvragen inzake sextortion (seksuele afpersing via het net). Jongeren worden door een onbekende aangespoord zich voor de webcam uit te kleden, soms seksuele handelingen te plegen, en vervolgens gechanteerd. In 2016 waren haast alle slachtoffers jongens, in 2017 echter waren 10 meisjes betrokken. De gemiddelde leeftijd van de slachtoffers daalt ook. Onze gouden raad: nooit starten met betalen, altijd naar de politie stappen.